Σάββατο 20 Ιουλίου 2013

Λαχέσεως λόγος- Πλάτωνος "Πολιτεία"


Πλάτωνος "Πολιτεία" - Το Σπήλαιο και το νόημα του (Γ' Λυκείου Θεωρητική Κατ/ση)


Λίγα ποιήματα από έναν ξεχασμένο ποιητή... πηγή :http://anemi.lib.uoc.gr

Ο Αχιλλέας Παράσχος και λίγη "μαγεία" από την ποίηση του.
 Ήταν από τους λίγους εναπομείναντες εκπροσώπους του κινήματος του Ρομαντισμού στην ποίηση... Είναι κρίμα που δεν αναγνωρίστηκε, ίσως γιατί πλέον ο Ρομαντισμός δεν ήταν " η μόδα" της εποχής...ίσως γιατί ο ρεαλισμός και μετέπειτα ο νατουραλισμός ήταν πιο συμβατά κινήματα και ανταποκρίνονταν καλύτερα στις ανάγκες του αναγνωστικού κοινού... Ποίηση Αχιλλέα Παράσχου

Μεταφράσεις Λατινικών Γ' Λυκείου - 21 μέχρι 25 Κείμενο

ΚΕΙΜΕΝΟ 21

Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus; is Gallos iam abeuntes secutus est: quibus interemptis aurum omne recepit. Quod illic appensum civitati nomen dedit: nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum est. Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogatus reversus est.

Υπό την αρχηγία του Βρέννου οι Γαλάτες, αφού κατατρόπωσαν  τις λεγεώνες (:αφού κατατροπώθηκαν οι λεγεώνες) των Ρωμαίων κοντά στον ποταμό Αλία, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη της Ρώμης, εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο ως αντάλλαγμα πήραν τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, που είχε βρεθεί (:ήταν) εξόριστος για πολύ καιρό κοντά στην Αρδέα εξαιτίας της λείας από τους Βηίους που δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια, εξελέγη δικτάτορας, αν και απουσίαζε (:ήταν μακριά). Αυτός ακολούθησε τους Γαλάτες, όταν πια έφευγαν: αφού τους εξολόθρευσε (:αφού αυτοί εξολοθρεύθηκαν), πήρε πίσω όλο το χρυσάφι. Επειδή αυτό ζυγίστηκε εκεί, έδωσε το όνομα του στην πολιτεία: ονομάζεται δηλαδή Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι. Μετά από αυτή την πράξη γύρισε στην εξορία, από όπου όμως επέστρεψε, αφού τον παρακάλεσαν.




ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ :
deleo, delevi, deletum, -ere 2 = καταστρέφω
everto - everti - eversum - evertere 3= καταστρέφω
*accipio, accepi, acceptum, accipere 3*15 (ad+capio)=παίρνω, δέχομαι
*sum, fui, -, esse =είμαι
divido, divisi, divisum, -ere 3 =μοιράζω,
*absum, afui, - , abesse =είμαι μακριά, απουσιάζω
*fio, factus sum, fieri =γίνομαι
*abeo, abivi(abii), abitum, abire * (ab+eo)=φεύγω
*sequor, secutus sum, secutum, sequi 3 (αποθ)=ακολουθώ
interimo, interemi, interemptum, -ere 3=εξολοθρεύω
*recipio, recepi, receptum, recipere 3*15(re+capio)=παίρνω πίσω
appendo, appendi, appensum, -ere 3=ζυγίζω
do, dedi, datum, -are 1=δίνω
*dico, dixi, dictum, -ere 3=λέω
penso, -avi, -atum, -are 1=ζυγίζω
*redeo, redivi (redii), reditum, redire (red+eo)=επιστρέφω
rogo, -avi, -atum, -are 1=ζητώ
*revertor, reverti και reversus sum, reverti 3 (αποθ και ημιαποθ)=επιστρέφω, γυρίζω




ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ :
Α΄ΚΛΙΣΗ :
Allia, -ae (Θ) =ο Αλλίας (ποταμός),
Roma, -ae  =Ρώμη,
pecunia, -ae =χρήματα ,
Ardea, -ae =η Αρδαία,
praeda, -ae =λεία,
β΄κλίση :
Brennus, -i (A)=Βρέννος,
Galli, -orum(A)=Γαλάτες,
Romani, -orum(A)=Ρωμαίοι,
*Capitolium, -ii και –i (O)=το Καπιτώλιο,
Camillus, -i (Α)=Κάμιλλος,
*exilium, -ii και –i (O)=εξορία,
aurum, -i (O)=χρυσάφι,
Pisaurum,  -i (O)=Πίσαυρο,
factum,-i (O)=πράξη,
γ΄κλίση :
dux, -cis (A)=αρχηγός,
flumen, -inis (Ο)=ποταμός,
legio, -onis  (Θ)=λεγεώνα,
urbs, -is (Θ)=πόλη,
ius, -ris (Ο)=το δίκαιο,
dictator, -is (Α)=δικτάτορας,
*civitas, -tatis (Θ)=πολιτεία,
nomen, -inis (Ο)=όνομα,

ΕΠΙΘΕΤΑ :
immensus, -a, -um = τεράστιος (δεν σχηματίζει παραθετικά)
Veientanus, -a, -um =από τους Βηίους,
aequus, -a, -um (aequior, aequissimus)=ίσος,
omnis, -is, -e =όλος
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ :
qui, quae, quod (αναφ.)=ο οποίος,
is, ea, id (οριστ.)=αυτός,
hic, haec, hoc (δεικτ.) =αυτός
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ :
diu (diutius, diutissime)=για πολύ καιρό, επί πολύ,
tum =τότε,
iam =ήδη, πιά,
illic =εκεί,
unde=από όπου (αναφ. επίρρημα)

ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ :
apud +ΑΙΤ=κοντά σε,
praeter +ΑΙΤ =εκτός από,
pro +ΑΦ =ως αντάλλαγμα για,
in +ΑΦ = σε
post +AIT =μετά από
in +AIT =se (προς)
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ :
nam (αιτιολ.παρατακτ.)=γιατί
quod (αιτιολ. υποτακτ.)=γιατί, επειδή
tamen (αντιθ.)=όμως



          ΚΕΙΜΕΝΟ 23
Aegrotabat Caecina Paetus, maritus Arriae, aegrotabat et filius. Filius mortuus est. Huic Arria funus ita paravit, ut ignoraretur a marito; quin immo cum illa cubiculum mariti intraverat, vivere filium simulabat, ac marito persaepe interroganti, quid ageret puer, respondebat: "Bene quievit, libenter cibum sumpsit". Deinde, cum lacrimae suae diu cohibitae vincerent prorumperentque, egrediebatur: tum se dolori dabat et paulo post siccis oculis redibat. … Scribonianus arma in Illyrico contra Claudium moverat: fuerat Paetus in partibus eius et, occiso Scriboniano, Romam trahebatur. Erat ascensurus navem. Arria milites orabat, ut simul imponeretur. Non impetravit: conduxit piscatoriam naviculam ingentemque navem secuta est.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ο Καικίνας Παίτος, σύζυγος της Αρρίας, ήταν άρρωστος, άρρωστος ήταν και ο γιος τους. Ο γιος πέθανε. Η Αρρία του ετοίμασε την κηδεία με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη το καταλάβει ο σύζυγός της (: να μη γίνει αντιληπτό από τον σύζυγό της). Όχι μόνο αυτό αλλά και κάθε φορά που έμπαινε στην κρεβατοκάμαρα του συζύγου της, προσποιείτο ότι ζούσε ο γιος και στο σύζυγο, που ρωτούσε πολύ συχνά τι έκανε το παιδί, απαντούσε: «κοιμήθηκε καλά, έφαγε με όρεξη». Έπειτα, όταν τα δάκρυά της, που συγκρατούσε (:συγκρατούνταν) για πολύ ώρα, νικούσαν και ξεσπούσαν, έβγαινε έξω· τότε παραδινόταν στον πόνο και λίγο αργότερα ξαναγύριζε με τα μάτια στεγνά. … Ο Σκριβωνιανός είχε στασιάσει (: είχε σηκώσει τα όπλα) στην Ιλλυρία εναντίον του Κλαυδίου. Ο Παίτος είχε πάει με το μέρος του (:με την παράταξή του) και, αφού σκοτώθηκε ο Σκριβωνιανός, μεταφερόταν σιδηροδέσμιος στη Ρώμη. Επρόκειτο να ανέβει σε πλοίο. Η Αρρία παρακαλούσε τους στρατιώτες να επιβιβαστεί μαζί του. Δεν το κατόρθωσε. Νοίκιασε ψαράδικο πλοιάριο και ακολούθησε το μεγάλο πλοίο.


ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ:
aegroto 1=ασθενώ,
*morior, mortuus sum (μτχ.μέλλοντα moriturus), mortuum, mori (αποθ) 3=πεθαίνω,
paro 1 = ετοιμάζω, ignoro 1= αγνοώ, intro 1= μπαίνω,
vivovixi - victum - vivere 3= ζω,
simulo 1 = προσποιούμαι ,
interrogo 1 = ρωτώ ,
ago - egi - actumagere 3= οδηγώ (άγω), κάνω,
respondeo - respondi - responsum - respondere 2= απαντώ,
quiesco - quievi - quietum - quiescere 3= ηρεμώ, αναπαύομαι,
sumo - sumpsi - sumptum - sumere 3= παίρνω,
cohibeo - cohibui - cohibitum - cohibere 2= συγκρατώ, εμποδίζω ,
vinco - vici - victum - vincere 3= νικώ ,
prorumpo - prorupi - proruptum - prorumpere 3= ξεσπώ
*egredior - egressus sum - egressum - egredi (αποθετικό) 3*15= βγαίνω ,
do - dedi -datum - dare 1= δίνω,
*redeo - redii (redivi)- reditum - redire = επιστρέφω (red+eo)
moveo - movi - motum - movere 2= κινώ ,
*sum, fui, esse=είμαι,
occido - occidi - occisum - occidere 3= σκοτώνω ,
traho - traxi - tractum - trahere 3= τραβώ ,
ascendo - ascendi - ascensum - ascendere 3= ανεβαίνω ,
oro 1= παρακαλώ ,
impono - imposui - impositum - imponere 3= επιβιβάζω,
impetro 1= κατορθώνω ,
*conduco - conduxi - conductum - conducere 3 = νοικιάζω (con+duco)
sequor - secutus sum - secutum - sequi (αποθετικό) 3= ακολουθώ  




ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ :
Α΄ΚΛΙΣΗ :
Caecina, ae=Καικίνας,
Arria, ae=Αρρία,
lacrima, ae=δάκρυ,
Roma, ae=Ρώμη,
navicula, ae=πλοιάριο
Β΄ΚΛΙΣΗ :
*arma, -orum(O)=τα όπλα (μόνο πληθυντικού),
*filius, -ii / –i =γιος,
Paetus, i=Παίτος,
maritus, i=σύζυγος,
cibus, i=τροφή,
oculus, i= μάτι ,
Scribonianus,-i= Σκριβωνιανός,
*Claudius, -ii / -i = Κλαύδιος,
puer, pueri =παιδί,
cubiculum, i= υπνοδωμάτιο,
Illyricum, i (Ο) = Ιλλυρία
Γ΄ΚΛΙΣΗ :
funus, -eris (Ο)=κηδεία,
dolor, -is (A)=πόνος
*pars, partis(Θ)=μέρος 
στον πληθυντικό partes, ium=πολιτική παράταξη
*navis, is (Θ) =πλοίο, αφ.εν.navi και nave
miles, militis (Α)==στρατιώτης

ΕΠΙΘΕΤΑ :
paulus,a,um=λίγος (εύχρηστο στην αιτ. και αφ. ενικού του ουδετέρου : paulum, paulo=λίγο-δεν σχηματίζει παραθετικά)
siccus, -a, -um (siccior, sicissimus)=στεγνός,
piscatorius, -a, -um=αλιευτικός, ψαράδικος
ingens, -ntis (μονοκατ.Γ΄- ingentior, ingentissimus) =τεράστιος, πελώριος
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ :
ita =έτσι,
*bene(melius-optime)=καλά,
libenter (libentius, libentissime)=πρόθυμα,
deinde = τελικά,
*diu (diutius, diutissime) = για πολύ καιρό, επί πολύ,
tum =τότε, *post  (posterius, postremo-postumo)=μετά, simul = μαζί
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ :
hic, haec, hoc (δεικτ)=αυτός,
ille, illa, illud (δεικτ) =εκείνος,
quis, quis, quid (ερωτημ)=ποιος;
suus, sua, suum (κτητ)=δικός του/τους,
ego(προσ)=εγώ,
is, ea, id (οριστ.)=αυτός
ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ :
in +ΑΦ=σε (στάση-κατάσταση),
contra +ΑΙΤ =εναντίον (εχθρική διάθεση)
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ :
et (συμπλ)=και, ut (συμπερ)=ώστε
quin immo (αντιθ)=όχι μόνο αλλά και
cum επαναληπτικός =όταν, κάθε φορά που
ac (συμπλ)= και
cum ιστορικός-διηγηματικός+υποτακτική=όταν, αφού
ut (βουλ)=να
que (συμπλ. εγκλιτικός)=και



ΚΕΙΜΕΝΟ 24
Cum P. Cornelius Nasica ad Ennium poetam venisset eique ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse, Nasica sensit illam domini iussu id dixisse et illum intus esse. Accipe nunc quid postea Nasica fecerit. Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat. Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: “Quid?” inquit “Ego non cognosco vocem tuam?” Visne scire quid Nasica responderit? “Homo es impudens. Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse; tu mihi ipsi non credis?”
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Όταν ο Πόπλιος Κορνήλιος Νασικάς είχε έρθει (:πάει) στον ποιητή Έννιο και η υπηρέτρια είπε σ’ αυτόν, που ζητούσε τον Έννιο από την πόρτα, ότι αυτός δεν ήταν στο σπίτι, ο Νασικάς κατάλαβε ότι εκείνη το είπε αυτό κατά διαταγή του αφεντικού της κι ότι εκείνος ήταν μέσα. Μάθε τώρα τι έκανε έπειτα ο Νασικάς. Λίγες μέρες αργότερα, όταν ο Έννιος ήρθε (:πήγε) στο Νασικά και τον ζητούσε από την πόρτα, φώναξε ο Νασικάς ότι δεν ήταν στο σπίτι, αν και ήταν στο σπίτι. Τότε ο Έννιος αγανακτισμένος (:επειδή αγανάκτησε) αφού (: επειδή, που) ο Νασικάς έλεγε ψέματα τόσο φανερά, είπε: «Τι (λες); Δεν (ανα)γνωρίζω εγώ τη φωνή σου;» Θέλεις να μάθεις τι απάντησε ο Νασικάς; «Είσαι αναιδής άνθρωπος. Όταν εγώ σε ζητούσα, πίστεψα την υπηρέτριά σου ότι δεν ήσουν στο σπίτι. Εσύ δεν πιστεύεις εμένα τον ίδιο;»


ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ :
venio, veni, ventum, -ire 4 =έρχομαι, πηγαίνω,  quaero, quaesivi, quaesitum, -ere 3 =ζητώ, 
*dico, dixi, dictum, -ere 3=λέω,
*sum, fui, esse=είμαι
sentio, sensi, sensum, -ire 4=καταλαβαίνω
*accipio, accepi, acceptum, -ere 3-15(ad+capio)=παίρνω, μαθαίνω
*facio, feci, factum, -ere 3 -15=κάνω
exclamo, -avi, -atum, -are 1=φωνάζω
indignor, indignatus  sum, indignatum, -ari 1 (αποθ)= αγανακτώ, οργίζομαι
mentior, mentitus sum, mentitum, -iri 4 (αποθ)=λέω ψέματα
*inquam(ελλειπτικό)=λέω
cognosco, cognovi, cognitum, -ere 3=(ανα)γνωρίζω
*volo, volui, -, velle =θέλω
*scio, scivi, scitum, -ire 4 =ξέρω, μαθαίνω
respondeo, respondi, responsum, -ere 2=απαντώ
credo, credidi, creditum, -ere 3 =πιστεύω



ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ :
α΄κλίση :
Nasica, -ae =ο Νασικάς, poeta, -ae =ποιητής,
ancilla, -ae =υπηρέτρια, ianua, -ae =πόρτα
β΄κλίση :
P. : συντομογρ. του Publius=Πόπλιος,
*Cornelius , -ii/-i κλητ.-i=Κορνήλιος ,
*Ennius, -ii/-i , κλητ.-i= Έννιος,
*ostium, ii/i(Ο)=πόρτα, είσοδος,
dominus, -i =κύριος, αφέντης
γ΄κλίση :
vox, vocis (Θ)=φωνή,
homo , -inis (Α)=άνθρωπος, άνδρας
δ΄κλίση :
*domus, domus (Θ)=οίκος, σπίτι
*iussus(Α)=διαταγή : απαντά μόνο η αφαιρετική ενικού iussu=σύμφωνα με τη διαταγή
ε΄κλίση :
dies, diei (Α)  =ημέρα




ΕΠΙΘΕΤΑ :
paucus,-a,-um (paucior, paucissimus)=λίγος,
impudens, -ntis (μονοκατάληκτο, Γ΄-impudentior, impudentissimus)=αναιδής
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ :
intus=μέσα,
nunc =τώρα,
postea =έπειτα
post (posterius, postremo/postumo)=μετά,
tum =τότε,
tam =τόσο,
aperte (apertius, apertissime)=φανερά
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ :
is, ea, id (οριστ.)= αυτός
ille, illa, illud(δεικτ) =εκείνος,
quis, quis, quid (ερωτ)=ποιος;
ego(προσ)=εγώ,
tuus,a,um(κτητ)=δικός σου,
ipse, ipsa, ipsum (οριστ.)=ο ίδιος
ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ :
ad +ΑΙΤ= προς, σε (κιν. προς),
a/ab +ΑΦ=από
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ – ΜΟΡΙΑ :
Cum ιστορικός-διηγηματικός (χρον)+υποτακτική : όταν, αφού
-que (συμπλ., εγκλιτικός) : και
et (συμπλ.): και
etsi (εναντ) : αν και
-ne (ερωτηματικό μόριο εγκλιτικό) : μήπως




ΚΕΙΜΕΝΟ 25

Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitote decerptam esse Carthagine. Tam prope a muris habemus hostem! Itaque cavete periculum, tutamini patriam. Opibus urbis nolite confidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementote rem publicam in extremo discrimine quondam fuisse!” Statimque sumptum est Punicum bellum tertium, quo Carthago deleta est.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Κάποια μέρα ο Κάτωνας έφερε στο βουλευτήριο ένα πρώιμο σύκο από την Καρχηδόνα και δείχνοντας το στους Συγκλητικούς «Σας ρωτώ», είπε, «πότε νομίζετε ότι κόπηκε αυτό το σύκο από το δέντρο». Όταν όλοι είπαν ότι ήταν φρέσκο, «Κι όμως», είπε, «να ξέρετε ότι κόπηκε στην Καρχηδόνα πριν από τρεις μέρες. Τόσο κοντά στα τείχη έχουμε τον εχθρό! Επομένως, να φυλάγεστε από τον κίνδυνο, να προστατεύετε την πατρίδα. Μη στηρίζεστε στις δυνάμεις της πόλης. Να αποβάλετε την υπερβολική αυτοπεποίθηση σας (:την αυτοπεποίθηση, που είναι υπερβολική σε εσάς). Μη πιστέψετε πως θα φροντίσει κανείς για την πατρίδα, αν δεν φροντίσετε εσείς οι ίδιοι για την πατρίδα. Να θυμάστε ότι η πολιτεία μας βρέθηκε κάποτε στον έσχατο κίνδυνο!» Και αμέσως άρχισε ο τρίτος Καρχηδονιακός πόλεμος, κατά τη διάρκεια του οποίου η Καρχηδόνα καταστράφηκε.


ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ :
*affero (adfero)-attuli-allatum-afferre (ad+fero)=φέρνω,
ostendo-ostendi-ostens(t)um -ere 3 = δείχνω,
interrogo-avi-atum-are 1=ρωτώ,
*inquam (ελλειπτικό)=λέω,
decerpo-decerpsi-decerptum-ere 3 =κόβω,
puto-avi-atum-are 1 =νομίζω,
*dico-dixi-dictum-ere 3 (πρ.Εν. dic) =λέω,
*scio-scivi-scitum-scire 4 =ξέρω,
habeο-habui-habitum-ere 2= έχω,
caveo-cavi-cautum-ere 2=προσέχω, φυλάγομαι,
tutor-tutatus sum-tutatum-ari 1 (αποθ)=προστατεύω,
*nolo-nolui-nolle=δεν θέλω,
confido-confisus sum-confisum-ere 3(ημιαπoθ)=εμπιστεύομαι,
*sum-fui-esse=είμαι,
deponο-deposui-depositum-ere 3=αποβάλλω,
credo-credidi-creditum-ere 3=πιστεύω,
consulo-consului-consultum-ere 3=φροντίζω,
*memini-meminisse (ελλειπτικό) =θυμάμαι,
sumo-sumpsi-sumptum-ere 3=αρχίζω,
deleo-evi-etum-ere 2=καταστρέφω


ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ :
Α΄ΚΛΙΣΗ : 
curia, ae=βουλευτήριο
patria,ae=πατρίδα,
fiducia,ae=αυτοπεποίθηση
Β΄ΚΛΙΣΗ :
*ficus, -i (B΄-Θ)και ficus, -us (Δ΄ετερόκλιτο) =σύκο,
murus, -i =τοίχος
στον πληθυντικό muri,orum= τα τείχη,
periculum,i=κίνδυνος,
bellum, -i=πόλεμος 
Γ΄ΚΛΙΣΗ :
Cato, Catonis=Κάτων,
Carthago,-inis (Θ)=Καρχηδόνα,
*pater, patris(Α)=πατέρας /
στον πληθυντικό patres,um=οι Συγκλητικοί,
arbor, arboris(Θ)=δέντρο,
*(οps), οpis (Θ-ελλειπτικό)=δύναμη,
urbs, urbis (Θ)=πόλη,
discrimen, discriminis(Ο)=κίνδυνος,
hostis, is(A)=εχθρός,
Ε΄ΚΛΙΣΗ : 
dies, -ei (A)=ημέρα

ΕΠΙΘΕΤΑ :
praecox, -cis (μονοκατάληκτο, Γ΄)=πρώιμος, recens,-tis(μονοκατάληκτο, Γ΄)=πρόσφατος, φρέσκος,
tertius, -a, -um (τακτικό αριθμητικό) =τρίτοςnimius,a,um=υπερβολικός, (περιφραστικά παραθετικά : magis nimius, maxime nimius)
publicus,a,um=δημόσιος (εδώres publica =η πολιτεία),
extremus, -a, -um (υπερθετικός του exterus,a,um-exterior-extremus και extimus) =έσχατος, εξώτατος
Punicus, -a, -um=Καρχηδονιακός
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ :
quidam, quaedam, quoddam (αόριστη επιθ.) =κάποιος,
ego (προσ.)=εγώ,
qui, quae, quod (αναφορική),
nemo(αόριστη ουσιαστική) =κάποιος,
ipse, ipsa, ipsum  (οριστ)=ο ίδιος

ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ :
in +ΑΙΤ=σε (κιν.προς),
ex +ΑΦ =από,
ante +ΑΙΤ=πριν από,
a +ΑΦ=από, σε,
in+ΑΦ= σε (εντοπισμός σε κατάσταση)

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ :
quando =πότε (ερωτ),
prope (propius, proxime) =κοντά,
Statim(que) =(και) αμέσως
quondam=κάποτε
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ :
-que (συμπλ. εγκλιτικός)=και
Cum ιστορικός-διηγηματικός (χρον)+υποτακτική : όταν, αφού
Atqui (αντιθετικός) : και όμως
itaque (συμπερ. παρατ.)=επομένως, λοιπόν
nisi (υποθετικός αρνητικός)=αν δεν










ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ :
Α΄ΚΛΙΣΗ :
Allia, -ae (Θ) =ο Αλλίας (ποταμός),
Roma, -ae  =Ρώμη,
pecunia, -ae =χρήματα ,
Ardea, -ae =η Αρδαία,
praeda, -ae =λεία,
β΄κλίση :
Brennus, -i (A)=Βρέννος,
Galli, -orum(A)=Γαλάτες,
Romani, -orum(A)=Ρωμαίοι,
*Capitolium, -ii και –i (O)=το Καπιτώλιο,
Camillus, -i (Α)=Κάμιλλος,
*exilium, -ii και –i (O)=εξορία,
aurum, -i (O)=χρυσάφι,
Pisaurum,  -i (O)=Πίσαυρο,
factum,-i (O)=πράξη,
γ΄κλίση :
dux, -cis (A)=αρχηγός,
flumen, -inis (Ο)=ποταμός,
legio, -onis  (Θ)=λεγεώνα,
urbs, -is (Θ)=πόλη,
ius, -ris (Ο)=το δίκαιο,
dictator, -is (Α)=δικτάτορας,
*civitas, -tatis (Θ)=πολιτεία,
nomen, -inis (Ο)=όνομα,

ΕΠΙΘΕΤΑ :
immensus, -a, -um = τεράστιος (δεν σχηματίζει παραθετικά)
Veientanus, -a, -um =από τους Βηίους,
aequus, -a, -um (aequior, aequissimus)=ίσος,
omnis, -is, -e =όλος

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ :
qui, quae, quod (αναφ.)=ο οποίος,
is, ea, id (οριστ.)=αυτός,
hic, haec, hoc (δεικτ.) =αυτός

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ :
diu (diutius, diutissime)=για πολύ καιρό, επί πολύ,
tum =τότε,
iam =ήδη, πιά,
illic =εκεί,
unde=από όπου (αναφ. επίρρημα)

ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ :
apud +ΑΙΤ=κοντά σε,
praeter +ΑΙΤ =εκτός από,
pro +ΑΦ =ως αντάλλαγμα για,
in +ΑΦ = σε
post +AIT =μετά από
in +AIT =se (προς)

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ :
nam (αιτιολ.παρατακτ.)=γιατί
quod (αιτιολ. υποτακτ.)=γιατί, επειδή
tamen (αντιθ.)=όμως